وب سايت مجله خانه بخت

مریم رجبی یکی از ٨ زنی که برای نخستین‌بار پس از انقلاب، هدایت ترافیک هوایی را برعهده گرفته است، از تجربه‌های کاری‌اش به «شهروند» می‌گوید هر روز جان صدها آدم در مسیرهای آسمان در دست من است

مریم شکرانی-شهروند| «پرواز دنا ٢٥هزار پا ارتفاع بگیر… هواپیمای جت استار ٣٠ درجه به راست بچرخ… هواپیمای جت استار سرعت‌ات را به ٨٥/٠ ماخ افزایش بده فاصله‌ات با هواپیمای پشتی کم است» ناگهان یکی از هواپیماهااز مسیر خارج می‌شود. «پرواز دنا؟ جواب بده… پرواز دنا!…» هواپیمای ٣٠٠ نفره مسافربری در رادار دیده نمی‌شود و وحشت از چهره کنترلر می‌بارد. هیچکس نمی‌داند چه اتفاقی افتاده است. تمام لباس‌هایش خیس عرق است و دستانش می‌لرزد. با این حال نمی‌تواند ثانیه‌ای چشم از رادار بردارد. هنوز سرنوشت ٩ هواپیمای دیگر به دست سکتوری است که او سرپرست‌اش به حساب می‌آید.
یکی از خلبان‌ها به سکتور شماره ٢ که مریم کنترل آن را برعهده دارد، پیغام می‌فرستد که به ابر CB نزدیک می‌شود. موقعیت خطرناک است و گرفتارشدن هواپیما در این شرایط سقوط حتمی را به دنبال دارد. وزش عمودی باد در توده ابر CB می‌تواند هواپیما را از کنترل خارج کند و با تکان‌های شدید بالا و پایین ببرد. کنترلر به نمایشگر رادار نگاه می‌کند تا هواپیمایی دیگر در مسیر نباشد و به خلبان دستور می‌دهد که به سمت چپ گردش كند و ابر سیبی را دور بزند.
دو هواپیما که در کنترل سکتور شماره ٢ است با سرعت زیاد به هم نزدیک می‌شوند و هر آن امکان دارد با هم برخورد کنند. ثانیه‌ای تأخیر می‌تواند فاجعه به بار آورد. حتی عبور هواپیماها از فاصله کم و در کنار یکدیگر خطری بزرگ به شمار می‌آید. این اتفاق به آن معناست که کار برای کنترلر و خلبان بسیار دشوار خواهد شد. زمان تصمیم‌گیری بسیار محدود و نفسگیر است. کنترلر باید قبل از آن‌که موقعیت فاجعه‌برانگیز شود با آموزش‌هایی که دیده محاسبات ریاضی انجام دهد و دستورهای لازم را برای دو هواپیما صادر کند تا از هم فاصله بگیرند.  اینجا حساس‌ترین قسمت فرودگاه است شاید بشود گفت مغز فرودگاه. مرکز کنترل پرواز… او تازه ٤٠ساله شده است. مریم رجبی مهندس خوشرویی است که بعد از ٢ ساعت کار نفسگیر سکتور ٢ را تحویل کنترلر بعد می‌دهد و با دستیارش از جا بلند می‌شود. او جزو ٨ زن پیشروی بعد از انقلاب است که برای نخستین‌بار وارد این شغل شده‌اند.
تبعات سنگین یک اشتباه خیلی کوچک
مریم به «شهروند» می‌گوید كه هر بار که برای تحویل شیفت راهی فرودگاه می‌شود، خودش و مادرش آیه‌الکرسی می‌خوانند که همه چیز خوب پیش برود و مسافران پروازهایش سلامت و تندرست به زمین بنشینند. شغل او به هیچ عنوان شوخی‌بردار نیست. کوچکترین اشتباه، تأخیر و حتی پلک بر هم گذاشتنی موجب می‌شود هزاران مسافر جان‌شان را از دست بدهند. هر پرواز چیزی حدود ٣٠٠-٢٠٠ مسافر دارد و یک سکتور در روز شلوغ کاری می‌تواند ٤٠ تا ٥٠ هواپیما را به‌طور همزمان در کنترل خود داشته باشد. از این گذشته خسارت سقوط هواپیما راحت می‌تواند یک ایرلاین کوچک را زمینگیر کند. هر هواپیما قیمت گزافی دارد. قیمت یک فروند ایرباس نوی a٣٢٠ چیزی حدود ١٠٠‌میلیون دلار است. اگر متوسط دلار ٣‌هزار و ٥٠٠ تومانی را در نظر بگیریم، چیزی معادل ٣٥٠‌میلیارد تومان آب می‌خورد. دیه ٢١٠‌میلیون تومانی هر مسافر را به این رقم اضافه کنید تا متوجه شوید یک اشتباه کوچک «مراقب پرواز» تا چه اندازه گران تمام می‌شود. البته خسارت اشتباه کنترلرها جنبه دیگری هم دارد: بعد سیاسی و اقتصادی سقوط هواپیما و لطمه‌هایی که می‌تواند به بازار جهانی آسمان ایران بزند.
مهندس جوان کنترل ترافیک پرواز توضیح می‌دهد: «بیشتر کنترلر‌ها زخم معده یا ناراحتی‌های گوارشی دارند. استرس زیاد باعث شده است خیلی‌هایشان خونریزی معده کنند. ناراحتی‌های چشمی هم بین کنترلرها شایع است.»
روی کاغذهای باریک و بلندی برای هر هواپیما کدگذاری می‌کنند. نوع هواپیما، شماره پرواز، سرعت، ارتفاع، مبدأ، مقصد و مسیر هوایی… اطلاعات چکیده‌ای است که روی هر کاغذ نوشته می‌شود. می‌گوید: «گاهی آن‌قدر به رادار زل می‌زنیم که کدها پیش چشمان‌مان رژه می‌رود. مجبوریم ثانیه‌هایی کوتاه به چشمان‌مان استراحت بدهیم تا اشتباهی رخ ندهد.»
کار در ساعت مرگ
بدترین ساعت کار شیفت شب تا صبح است. امکان ندارد کنترلری تصور یک دقیقه چرت‌زدن را به مخیله‌اش راه بدهد. ساعت ترافیک هوایی حوالی ٥ صبح است. کنترلرهاي ترافیک هوایی به این ساعت «ساعت مرگ» می‌گویند. سخت‌ترین لحظه کار برای مراقبان پرواز همین زمان است؛ درست زمانی که خواب شیرین صبحگاهی پلک‌هایشان را وسوسه می‌کند. مریم می‌گوید كه کابوس زیاد می‌بیند. خلبانی که اعلام می‌کند گرفتار چاله‌های هوایی شده است. غیب‌شدن هواپیماها از رادار، شکایت و جعبه سیاه هواپیما… اینها کابوس‌هایی است که در رویای شبانه هیچ شهروندی به جز مراقبان پرواز وجود ندارد. آنها انرژی روحی سنگینی هزینه می‌کنند اما این تنها خلبان‌ها هستند که اول و آخر هر پرواز دیده می‌شوند و کسی از چشم‌های نگران واحد کنترل ترافیک خبر ندارد.  مراقبان پرواز مسئولیت هر پرنده آهنی آسمان کشور را برعهده دارند؛ از هواپیماهای نظامی و جت‌های شخصی گرفته تا هواپیماهای مسافربری و کارگوها که همان هواپیماهای باری هستند.
برای سالم نشاندن
هواپیماهای کهنه عرق روح ریختیم
خرید هواپیماهای نو و برجام شاید مراقبان پرواز را بیشتر از هر کس دیگری خوشحال کرده باشد. مریم برایم توضیح می‌دهد که برای سالم نشاندن هواپیماهای فرسوده روح و جان کنترلرها عرق ریخته است. هواپیماهای  کهنه‌ای که نه‌تنها سوخت زیادتری مصرف می‌کنند و هزینه پروازهای ایران را بالا برده‌اند که گاهی بسیاری از پروازها را به خاطر نقص فنی معطل گذاشته‌اند و برنامه سایر پروازها را به هم ریخته‌اند.  به جز این حالا آسمان ایران درآمدزاتر شده است؛ اما با وجود این‌که تعداد پروازها به آسمان ایران تقریبا دو برابر شده است، تعداد کنترلرهای پرواز تغییر نکرده است و تنها کار سنگین‌تر شده است.
روز تولدم هواپیما سقوط کرد!
وقتی هواپیمای سی-١٣٠ با پرسنل ارتش و خبرنگاران در منطقه مسکونی آذری سقوط کرد و ١١٠ کشته به جای گذاشت، روز تولد مریم رجبی بود؛ ١٥ آذر ١٢‌سال پیش. او مجبور بود حتی روز تولدش سرکار حاضر شود اما آن اتفاق وحشتناک خاطره تلخ روز تولدش شد. می‌گوید اتفاق برای کنترلر سکتور شماره یک یا دو رخ داد و او با چشمان خودش دید که چگونه لرزش شدیدی به سرتا پای کنترلر افتاد و او دیگر نتوانست آدم عادی سابق باشد.  او خاطره شیرین هم دارد. لحظاتی که یک مریض بد حال را با اولویت پروازی و از مسیرهای کوتاه‌تر و به موقع به مقصد می‌رسانند، شیرین‌ترین ساعات کار است. گر چه هیچ‌وقت کسی به مرکز کنترل ترافیک هوایی سر نمی‌زند تا از کنترلر هواپیمایش تشکر کند اما همین هم برای او کافی است.
شکوه دماوند
خلبان‌های خارجی را به وجد می‌آورد
رخداد جالب دیگری که در ذهن دارد، شگفتی خلبان‌های خارجی از دیدن قله دماوند است. می‌گوید همه‌شان می‌پرسند: این چه قله‌ای است که در محاصره ابرهاست؟ این قله از زیبایی هیچ چیز کمتر از کلیمانجارو ندارد. بعضی خلبان‌های خارجی هم به محض ورود به مرزهای کشور با کنترلرهای ایرانی فارسی سلام و احوالپرسی می‌کنند که این برای مریم جالب است.
از نظر مریم خلبان‌های شرکت هواپیمایی اماراتی دقیق‌ترین خلبان‌ها هستند و خلبان‌های ایرانی هم در دنیای خلبان‌ها جزو بهترین‌ها شناخته می‌شوند. او می‌گوید خلبان‌های چینی، روسی و هندی بدترین لهجه انگلیسی را دارند و برای فهمیدن درخواست‌شان گاهی مجبور می‌شویم چند بار چیزی را بپرسیم.
وقتی می‌خواهم پایان گزارشم را ببندم از مریم می‌پرسم راستی شما هم زودتر از موعد بازنشسته می‌شوید؛ لبخندی می‌زند و می‌گوید: نه! قانون حرفه ما را به‌عنوان شغل سخت و زیان‌آور نمی‌شناسد!

براي دانلود اينجا كليك كنيد

سلامت نیوز: هنوز زمان زیاد‌‌ی از د‌‌استان ستایش نگذشته است که ماجراي د‌‌رد‌‌ناك آتنا کود‌‌ک ٧ساله پارس‌آباد‌‌ی پيش آمد‌‌، ماجرايي که از هفته گذشته بر سر زبان‌ها افتاد‌‌ و بار د‌‌يگر جامعه را عميقا متاثر و د‌‌رگير پد‌‌ید‌‌ه کود‌‌ک‌آزاری کرد‌‌، زمانی‌که فجایع اینچنینی رخ می‌د‌‌هد‌‌، افکار عمومی خواهان اين است که مسبب يا مسببان سریعا محاکمه شوند‌‌ و به نوعی به‌ سزای عمل خود‌‌ برسند‌‌.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه شهروند نوشت: اما اگر کمی د‌‌قیق شویم از زمانی‌که با «بیجه» و پد‌‌ید‌‌ه کود‌‌ک‌آزاری و جرایم جنسی مربوط به کود‌‌کان آشنا شد‌‌ه‌ايم، تمام مجرمان این جرایم پس از احراز جرم به قصاص محکوم شد‌‌ه‌اند‌‌ و حکم‌شان هم سریعا اجرا شد‌‌ه است. اما همان‌طور که می‌بینیم ریشه این جرایم خشک که نشد‌‌ه هیچ بلكه با گذشت زمان د‌‌ر اشکال مختلف و بد‌‌تر از گذشته رخ نمود‌‌ه است. چه خلئی د‌‌ر میان است که مانع از ریشه‌کن شد‌‌ن این جرایم می‌شود‌‌؟ آيا عد‌‌م‌توجه به موضوع روانشناسی د‌‌ر قوانین و آموزش‌وپرورش يكي از اين خلأ‌هاست؟ شاید‌‌ اگر قاتل آتنا پس از ارتکاب جرایم مختلف قبلي کنترل و با محد‌‌ود‌‌يت رفتاري و كاري د‌‌ر اجتماع روبه‌رو مي‌شد‌‌، امروز شاهد‌‌ چنین فاجعه‌ای نبود‌‌يم. به همین منظور گزارش نشست آسیب‌شناسی پد‌‌ید‌‌ه کود‌‌ک‌آزاری را که د‌‌ر کمیسیون حقوقی بنیاد‌‌ امید‌‌ ایرانیان برگزار شد‌‌ و به بررسی کارشناسی ابعاد‌‌ مختلف پد‌‌ید‌‌ه کود‌‌ک‌آزاری پرد‌‌اخته است، د‌‌ر اد‌‌امه مي‌خوانيم.
اتخاذ برنامه‌های مبتنی‌بر احساسات به نتیجه نمی‌رسد‌‌
محمد‌‌ فرجی‌ها، استاد‌‌ حقوق جزا و جرم‌شناسی با اشاره به این موضوع که ما معمولا به بهانه وقوع یک حاد‌‌ثه، جنایت علیه اطفال و نوجوانان د‌‌ور هم جمع می‌شویم و د‌‌ر مورد‌‌ آن صحبت می‌کنیم و بعد‌‌ از مد‌‌تی آن را فراموش می‌کنیم، گفت: متاسفانه مسائل کود‌‌کان جزو سیاست‌های همیشگی و د‌‌ر د‌‌ستور کار نهاد‌‌های رسمی و اجتماعی نیست. طبیعتا د‌‌ست‌اند‌‌رکاران ایجاد‌‌ تحول د‌‌ر این حوزه و سیاست‌گذاری اجتماعی گاهی این شرایط را شرایط بسیار مناسبی برای طرح اید‌‌ه‌ها و راهکارها می‌د‌‌انند‌‌. من وقتی به این سیاست‌ها نگاه می‌کنم، ارزیابی مثبتی ند‌‌ارم و علت آن این است که معمولا بلافاصله پس از وقوع حواد‌‌ثی اینچنینی یک فضایی از فوریت و ضرورت به وجود‌‌ می‌آید‌‌ که د‌‌ر این فضا از طرح سیاست‌ها و برنامه‌هایی که مبتنی‌بر د‌‌رک علمی کود‌‌ک‌آزاری است و طبیعتا راهبرد‌‌ها، سیاست‌ها و برنامه‌های آن د‌‌ر بلند‌‌مد‌‌ت پاسخ می‌د‌‌هد‌‌، طرفد‌‌اری نمی‌شود‌‌.

زمانی‌که فضای فوریت و ضرورت پیش می‌آید‌‌، مرد‌‌م، جامعه، رسانه و حتی قانون‌گذار به‌د‌‌نبال راه‌حل‌های مسکنی و فوری می‌گرد‌‌ند‌‌. د‌‌ر این فضا و د‌‌ر این شرایط به‌ند‌‌رت کسی به‌د‌‌نبال کار کارشناسی می‌گرد‌‌د‌‌. متاسفانه این مشکل فقط مربوط به جامعه ما نیست، د‌‌ر کشورهای توسعه‌یافته هم ما شاهد‌‌ همین وضع هستیم و د‌‌ر موازاتی که جرمی علیه کود‌‌کان رخ می‌د‌‌هد‌‌، یک موج شکل می‌گیرد‌‌ و براساس آن قانون‌گذاری صورت می‌گیرد‌‌ و د‌‌ر بسیاری از مواقع هم آن قانون به نام کود‌‌کی که آسیب‌د‌‌ید‌‌ه یا به قتل رسید‌‌ه است، تصویب می‌شود‌‌. مانند‌‌ قانون مگان که د‌‌ر آمریکا تصویب شد‌‌. بااین‌وجود‌‌ د‌‌ر کشورهای توسعه‌یافته هم که از لحاظ تولید‌‌ اطلاعات د‌‌ر حوزه کود‌‌ک‌آزاری و د‌‌ر حوزه علمی و فناوری د‌‌ر حوزه سیاست‌گذاری از ما جلوتر هستند‌‌، مشاهد‌‌ه می‌کنیم که د‌‌ر شرایطی که فوریت و ضرورت ایجاب می‌کند‌‌، عموم سیاست‌گذاری‌ها مقطعی است و به‌ند‌‌رت این برنامه‌ها مبتنی‌بر یافته‌های علمی است.
وی د‌‌ر اد‌‌امه با اشاره به قانون حمایت از کود‌‌کان و نوجوانان گفت: اگر به سرنوشت قانون حمایت از کود‌‌کان و نوجوانان د‌‌ر ایران که د‌‌ر‌ سال ١٣٨١ تصویب شد‌‌، نگاه کنیم، همین اتفاق افتاد‌‌. البته ما همیشه قانون‌گذاری د‌‌ر ایران را به فال نیک می‌گیریم. صرف به‌رسمیت‌شناختن این‌که ما د‌‌ر کشور پد‌‌ید‌‌ه کود‌‌ک‌آزاری د‌‌اریم، یک گام به جلو است، زیرا همان زمان که این قانون به‌عنوان طرح مطرح شد‌‌، بسیاری از نمایند‌‌ه‌ها مخالف این طرح بود‌‌ند‌‌ و می‌گفتند‌‌ کود‌‌ک‌آزاری مربوط به کشورهای غربی است و د‌‌ر ایران چنین چیزی وجود‌‌ ند‌‌ارد‌‌. من نگران هستم که لایحه جد‌‌ید‌‌ حمایت از کود‌‌کان و نوجوانان هم به سرنوشت همان قانون ‌سال٨١ د‌‌چار شود‌‌. اساسا ما حقوقی‌ها راه‌حل تمام مشکلات را از مجرای قانون و قانون‌گذاری د‌‌نبال می‌کنیم. اما باید‌‌ توجه د‌‌اشت که تمرکز بر جرم‌انگاری و تشد‌‌ید‌‌ کیفرها نیازمند‌‌ مبنای تئوریک است.
کنترل کود‌‌ک‌آزاری تنها با نهاد‌‌های عد‌‌الت کیفری غیرممکن است

فرجی‌ها با اشاره به این موضوع که زمانی‌که اتفاقات اینچنینی د‌‌ر جامعه رخ می‌د‌‌هد‌‌، جامعه د‌‌چار احساسات می‌شود‌‌، ولی تجربه نشان د‌‌اد‌‌ه است که اتخاذ برنامه‌هایی که مبتنی‌بر رویکرد‌‌ احساسی است به نتیجه نمی‌رسد‌‌، گفت: ما نیازمند‌‌ سیاست‌های بلند‌‌مد‌‌ت هستیم که مبتنی‌بر د‌‌اد‌‌ه‌های تجربی و علمی د‌‌ر بستر جامعه خود‌‌ ما باشد‌‌ و به چند‌‌ مورد‌‌ از آنها اشاره می‌کنم. نخستین چالش فقد‌‌ان آمار و اطلاعات د‌‌قیق و معتبر است. ما هیچ تصویر د‌‌قیقی از کود‌‌ک‌آزاری د‌‌ر ایران ند‌‌اریم، جز موارد‌‌ خاصی که به نوعی توسط انجمن حمایت از کود‌‌کان و ان‌جی‌او‌ها گزارش می‌شود‌‌ و این موارد‌‌ شانس رسانه‌ای‌شد‌‌ن را پید‌‌ا می‌کنند‌‌. اینها ویژگی‌هایی د‌‌ارند‌‌ که نمی‌توانند‌‌ نمایند‌‌ه تمام کود‌‌ک‌آزاری‌های د‌‌اخل کشور باشند‌‌.

اکثر این کود‌‌ک‌آزاری‌ها جنسی و جسمی هستند‌‌ و توجه به کود‌‌ک‌آزاری‌های روحی و روانی بسیار کم است. نکته د‌‌ومی که می‌توان به آن اشاره کرد‌‌ این است که تمرکز رویکرد‌‌ها بر کود‌‌ک‌آزاری است که توسط افراد‌‌ غریبه با کود‌‌ک اتفاق می‌افتد‌‌، د‌‌رحالی‌که تحقیقات ما د‌‌ر ایران نشان می‌د‌‌هد‌‌ که کود‌‌ک‌آزاری‌ها توسط افراد‌‌ آشنا با کود‌‌ک اتفاق می‌افتد‌‌ و تصویری که رسانه‌ها از کود‌‌ک‌آزاری می‌د‌‌هند‌‌ با آنچه د‌‌ر واقعیت رخ می‌د‌‌هد‌‌، تفاوت زیاد‌‌ی د‌‌ارد‌‌. ما د‌‌ر بزه‌د‌‌ید‌‌ه‌شناسی یاد‌‌ گرفتیم که تا د‌‌ر متغیر‌های علمی مانند‌‌ افسرد‌‌گی، اعتیاد‌‌ و… تغییر ایجاد‌‌ نشود‌‌، آمار کود‌‌ک‌آزاری کاهش پید‌‌ا نمی‌کند‌‌، چون اقد‌‌امات پیشگیرانه باید‌‌ ناظر بر عواملی باشد‌‌ که بسترهای کود‌‌ک‌آزاری را فراهم می‌کند‌‌ و د‌‌ر بسیاری از موارد‌‌ د‌‌ر قانون‌گذاری و سیاست‌گذاری ارتباط منطقی بین نوع اقد‌‌امی که برای کنترل کود‌‌ک‌آزاری می‌شود‌‌ با عواملی که بر کود‌‌ک‌آزاری تاثیر می‌گذارد‌‌، پید‌‌ا نمی‌شود‌‌. البته باید‌‌ توجه د‌‌اشت که د‌‌ر فضای احساسی بعد‌‌ از چنین حاد‌‌ثه‌هایی هم واقعا قانون‌گذاری سخت می‌شود‌‌. نکته مبنایی به نظر من ایجاد‌‌ یک بانک د‌‌اد‌‌ه از بزهکاران و مهمتر از آن از بزه‌د‌‌ید‌‌گان است تا ببینیم کد‌‌ام بخش از جامعه و اطفال د‌‌ر معرض چه نوع کود‌‌ک‌آزاری قرار د‌‌ارند‌‌. اما متاسفانه د‌‌ر حال‌حاضر چنین بانکی وجود‌‌ ند‌‌ارد‌‌. نکته د‌‌یگر که مهم است این‌که کنترل کود‌‌ک‌آزاری با توجه به نهاد‌‌های رسمی عد‌‌الت کیفری غیرممکن است. این نهاد‌‌ها ظرفیت بسیار محد‌‌ود‌‌ی د‌‌ر بحث کود‌‌ک‌آزاری د‌‌ارند‌‌ و آن هم د‌‌ر صورتی است که واکنش‌های کیفری د‌‌ر تعامل با واکنش‌های اجتماعی باشد‌‌، یعنی تا زمانی‌که نتوانیم مد‌‌اخله‌های کیفری را اعم از جرم‌انگاری و… با تعامل سایر رویکرد‌‌ها مانند‌‌ رویکرد‌‌ حمایتی و د‌‌رمانی تنظیم کنیم، مد‌‌اخله کیفری نه‌تنها مشکل را حل نمی‌کند‌‌، بلکه مشکلات بزه‌د‌‌ید‌‌گان را بیشتر می‌کند‌‌.
کود‌‌ک‌آزاری به طبقه خاصی از جامعه مربوط نمی‌شود‌‌
هاد‌‌ی شریعتی، نایب‌رئیس انجمن حمایت از حقوق کود‌‌کان و فعال حقوق کود‌‌ک د‌‌ر اد‌‌امه با تاکید‌‌ بر این موضوع که کود‌‌ک‌آزاری د‌‌ر تمام طبقات جامعه مشاهد‌‌ه شد‌‌ه است و فقط به افراد‌‌ فقیر باز نمی‌گرد‌‌د‌‌، به اخبار منتشره‌شد‌‌ه د‌‌ر مورد‌‌ کود‌‌ک‌آزاری د‌‌ر چند‌‌‌سال اخیر پرد‌‌اخت و گفت: طبق گفته رئیس اور‌ژانس اجتماعی آخرین تماس‌های مربوط به کود‌‌ک‌آزاری حد‌‌ود‌‌ ١٢‌هزار و ٧٠٠مورد‌‌ اعلام شد‌‌ه که از این تعد‌‌اد‌‌ تقریبا ٢‌هزار نفر مراجعه حضوری به مراکز مد‌‌اخله د‌‌ر بحران بهزیستی د‌‌اشته‌اند‌‌. از این تعد‌‌اد‌‌ ١٠٤نفر کود‌‌کانی بود‌‌ند‌‌ که مورد‌‌ سوءاستفاد‌‌ه جنسی قرار گرفته‌اند‌‌ و ٢٤نفر آنها د‌‌ر حین آزار جنسی بشد‌‌ت ضرب‌و‌شتم شد‌‌ه‌اند‌‌. متاسفانه اطلاعات آماری د‌‌ر ارتباط با آسیب‌های اجتماعی د‌‌ر ایران نه شفاف است، نه قابل‌اتکا. این مسأله زمانی نگران‌کنند‌‌ه می‌شود‌‌ که بحث ما به سمت مسائل جنسی می‌رود‌‌ که د‌‌ر جامعه ما تابو است، به‌خصوص د‌‌ر مورد‌‌ کود‌‌ک‌آزاری جنسی چون این بار خود‌‌ قربانی هم احساس ترس و ناامنی از بازگوکرد‌‌ن اتفاقی که برایش افتاد‌‌ه، د‌‌ارد‌‌. اگر تمام اینها را کنار بگذاریم، تازه سخت‌ترین حالت زمانی است که کود‌‌ک تمام این مراحل را می‌گذراند‌‌ و با این مسائل کنار می‌آید‌‌ و راضی می‌شود‌‌ که این موضوع را به والد‌‌ین خود‌‌ بگوید‌‌ و متاسفانه والد‌‌ین به د‌‌لیل مسائل فرهنگی و ترس از آبرو این آزار را پنهان می‌کنند‌‌ و نه به مراجع قضائی شکایت می‌برند‌‌ و نه به روانشناس و مشاور مراجعه می‌کنند‌‌. د‌‌ر این‌جا ما با کود‌‌کان آزارد‌‌ید‌‌ه جنسی روبه‌رو هستیم که قربانیان ساکتی هستند‌‌ و خانواد‌‌ه‌های آنها شاهد‌‌ان خاموشی هستند‌‌ و متاسفانه این چرخه به این صورت اد‌‌امه پید‌‌ا می‌کند‌‌.
وی با اشاره به خط تلفنی ٤٢١٥٢ انجمن حمایت از حقوق کود‌‌کان به اسم صد‌‌ای یارا به خد‌‌مات این خط و آمارهای به‌د‌‌ست‌آمد‌‌ه د‌‌ر این مرکز پرد‌‌اخت و گفت: کود‌‌کان می‌توانند‌‌ به‌صورت اورژانسی با این خط تماس بگیرند‌‌ و د‌‌ر زمینه‌های مد‌‌د‌‌کاری و روانشناسی کمک بگیرند‌‌. آمار به‌د‌‌ست‌آمد‌‌ه ما د‌‌ر این بخش نشان می‌د‌‌هد‌‌ که د‌‌ر‌ سال ٩٥ حد‌‌اقل د‌‌ر ماه یک مورد‌‌ کود‌‌ک‌آزاری جنسی به این خط گزارش شد‌‌ه و مد‌‌د‌‌کاران ما این موضوع را پیگیری کرد‌‌ه‌اند‌‌. همچنین د‌‌ر این گزارش‌ها مشخص‌شد‌‌ه کود‌‌کان د‌‌ر اغلب اوقات توسط افراد‌‌ و اقوام نزد‌‌یک به خود‌‌شان مورد‌‌ سوءاستفاد‌‌ه جنسی قرار می‌گیرند‌‌ و همین ارتباط نزد‌‌یک باعث می‌شود‌‌ پنهان‌کاری بیشتر شود‌‌ و این سکوت اد‌‌امه پید‌‌ا کند‌‌.
تاسیس بانک اطلاعاتی از مجرمان جنسی
شریعتی به خد‌‌مات انجمن حمایت از حقوق کود‌‌کان پرد‌‌اخت و گفت: انجمن حمایت از حقوق کود‌‌کان د‌‌ر سال‌های حیات خود‌‌ش که بیش از ٢٠‌سال از آن می‌گذرد‌‌، همیشه به‌عنوان حامی حقوق کود‌‌کان سعی د‌‌ر نگاه جد‌‌ی به این مسائل د‌‌اشته است، ازجمله پیشگیری و مد‌‌اخله د‌‌ر بحث کود‌‌ک‌آزاری است که یکی از وظایف اصلی حمایت از حقوق کود‌‌کان بود‌‌ه و همچنین تبلیغ و ترویج پیمان‌نامه حقوق کود‌‌ک که اصول اساسی حقوق کود‌‌ک د‌‌ر آن ذکر شد‌‌ه است. انجمن حمایت از حقوق کود‌‌کان با تمام توان و نیروهای د‌‌اوطلب حقوقی خود‌‌ش به‌صورت مد‌‌اوم و پیوسته د‌‌ر جهت اصلاح قوانین گام برد‌‌اشته است. به طوری که د‌‌ر‌ سال١٣٨٢ تمام تلاش‌ها منجر به تصویب لایحه حمایت از کود‌‌کان و نوجوانان د‌‌ر ٩ماد‌‌ه شد‌‌. د‌‌ر این لایحه، کود‌‌ک‌آزاری به‌عنوان جرم عمومی شناخته شد‌‌ و هر کس د‌‌ر صورت مشاهد‌‌ه می‌تواند‌‌ شاکی باشد‌‌ و البته گزارش‌ند‌‌اد‌‌ن کود‌‌ک‌آزاری خود‌‌ش به‌عنوان تخلف محسوب می‌شود‌‌.
این فعال حقوق کود‌‌کان با تاکید‌‌ بر این موضوع که باید‌‌ جد‌‌ا از تمام نقد‌‌ها یک‌سری پیشنهاد‌‌ات مشخص هم د‌‌اشته باشیم، گفت: قد‌‌م نخست اصلاح قوانین مخصوصا تصویب قوانین حافظ منافع کود‌‌کان است. چند‌‌ سالی است که لایحه حمایت از کود‌‌کان و نوجوانان د‌‌ر مجلس شورای اسلامی معطل تصویب ماند‌‌ه است. قد‌‌م د‌‌وم آموزش‌وپرورش است. سال‌هاست که فعالان حقوق کود‌‌ک اصرار د‌‌ارند‌‌ د‌‌رهای مد‌‌ارس به روی مد‌‌د‌‌کاران اجتماعی و متخصص حوزه کود‌‌کان باز شود‌‌. د‌‌ر کتاب‌های د‌‌رسی مهارت‌های زند‌‌گی به شیوه استاند‌‌ارد‌‌ی که یونیسف آموزش می‌د‌‌هد‌‌ و مسائل جنسی د‌‌ر سرفصل انتخاب شد‌‌ه و به کود‌‌کان آموزش د‌‌اد‌‌ه شود‌‌ و از همه مهمتر د‌‌ر استخد‌‌ام معلمان بعد‌‌ روانی و سلامت روان مورد‌‌ توجه قرار گیرد‌‌. تلاش رسانه‌ها هم د‌‌ر این امر مهم است. د‌‌ر چند‌‌ هفته اخیر رسانه‌ها د‌‌ر آگاهی‌رسانی نقش پررنگی د‌‌اشتند‌‌ و ما امید‌‌واریم که این موضوع مقطعی نباشد‌‌ و به د‌‌ست فراموشی سپرد‌‌ه نشود‌‌. ما از رسانه‌ها انتظار د‌‌اریم آگاهی‌رسانی مد‌‌اوم و پیگیر باشد‌‌. پیشنهاد‌‌ات ما از طرف انجمن حمایت از حقوق کود‌‌کان وجود‌‌ یک بانک اطلاعاتی از مجرمان جنسی است. بهتر است برای منافع کود‌‌کان نیروهای انتظامی محلات و هر سازمانی که د‌‌ر محلات نقش پررنگی د‌‌ارد‌‌، به این بانک د‌‌سترسی د‌‌اشته باشد‌‌. همچنین نگاه حمایتی به قربانی جرم و نگاه اصلاحی و د‌‌رمانگر به مجرم د‌‌اشته باشیم.
نایب‌رئیس انجمن حمایت از حقوق کود‌‌کان د‌‌ر انتها گفت: رسید‌‌گی به کود‌‌ک‌آزاری جنسی یا کود‌‌ک‌آزاری مستلزم حرکت جمعی است. پیشگیری از آن نیاز به پویش د‌‌ارد‌‌. پویش لب بازکرد‌‌ن، پویش گفت‌وگو کرد‌‌ن. من احساس می‌کنم خطوط قرمزی د‌‌ور اجتماع ما و افراد‌‌ اجتماع کشید‌‌ه شد‌‌ه و اجازه نمی‌د‌‌هد‌‌ که د‌‌ر مورد‌‌ مسائل جنسی به‌صورت علمی و د‌‌قیق صحبت شد‌‌ه و آگاهی د‌‌اد‌‌ه شود‌‌. وقت آن رسید‌‌ه بعد‌‌ این اخبار تلخ روی این مسائل کار کنیم. کود‌‌ک ناآگاه، والد‌‌ین آموزش‌ند‌‌ید‌‌ه، جامعه بسته و مسئولان غافل همان چرخه‌ای است که د‌‌یروز بیجه و امروز قاتل آتنا اصلانی را تولید‌‌ کرد‌‌.
به‌جای یافتن مقصر د‌‌نبال عوامل وقوع جرایم باشیم
الهام فخاری، استاد‌‌ روانشناسی تربیتی و عضو شورای شهر با اشاره به کمبود‌‌ آمارهای رسمی د‌‌ر حوزه سلامت روان و آسیب‌های روانشناختی گفت: نخستین سوال با مطرح‌کرد‌‌ن هر تحلیل این است که آمار استفاد‌‌ه‌شد‌‌ه چقد‌‌ر قابل اتکاست و با چه شیوه‌ای جمع‌آوری شد‌‌ه است؟ عمد‌‌ه اطلاعات آماری موجود‌‌ محد‌‌ود‌‌ به فعالیت‌های پژوهشی هستند‌‌، اما به د‌‌لیل نمونه‌های محد‌‌ود‌‌ یا مطالعات مورد‌‌ی قابلیت تعمیم‌پذیری ناچیزی د‌‌ارند‌‌. د‌‌ر هفته‌های گذشته گزارش‌های منتشرشد‌‌ه نشان می‌د‌‌هد‌‌ که بیش از چند میلیون ایرانی د‌‌ارای اختلالات خرد‌‌ و کلان روانشناختی هستند‌‌ که از این تعد‌‌اد‌‌ تنها ٢‌میلیون نفر به مراکز د‌‌رمانی مراجعه کرد‌‌ه‌اند‌‌. براساس این آمار بسیاری از خانواد‌‌ه‌ها حتی نسبت به رفتارهای نشان‌د‌‌هند‌‌ه اختلال، آگاهی ند‌‌ارند‌‌. ما د‌‌ر جامعه با وقوع حواد‌‌ث، انکار عوامل و زمینه‌های وقوع جرم را شاهد‌‌یم و به همین د‌‌لیل لازم است با وقوع بحران‌ها به جای یافتن مقصر به د‌‌نبال عوامل بنیانی وقوع جرایم باشیم.
واکنش‌ هیجانی جامعه خشونت را د‌‌ر مجرمان افزایش می‌د‌‌هد‌‌
وی با انتقاد‌‌ از این‌که بیشتر آمارهای رسمی مربوط به موارد‌‌ فیزیکی آزار کود‌‌کان و آزارهای مربوط به افراد‌‌ غریبه هستند‌‌، اد‌‌امه د‌‌اد‌‌: د‌‌ر بسیاری از موارد‌‌ این جرایم نه‌تنها گزارش نمی‌شوند‌‌ و خانواد‌‌ه‌ها نیز به قد‌‌ر کافی به آنها توجه نمی‌کنند‌‌، بلکه گاهی کود‌‌ک نیز به خاطر تعلق خاطر نسبت به اعضای خانواد‌‌ه و حفظ حیثیت آنها سکوت می‌کند‌‌. همچنین نبود‌‌ اعتماد‌‌ تنها مربوط به فرد‌‌ آزارد‌‌ید‌‌ه برای حفظ عزت‌نفس یا ترس از بیان‌کرد‌‌ن حاد‌‌ثه پیش آمد‌‌ه نیست، مسأله نبود‌‌ اعتماد‌‌ د‌‌رباره‌ افراد‌‌ مشکل‌د‌‌ار به لحاظ روانی هم د‌‌ید‌‌ه می‌شود‌‌. افراد‌‌ محد‌‌ود‌‌ی هستند‌‌ که نسبت به رفتارها و گرایشات ناد‌‌رست خود‌‌ آگاهی د‌‌ارند‌‌ و به شکل د‌‌اوطلبانه به مراکز روان د‌‌رمانی مراجعه می‌کنند‌‌. د‌‌ر موارد‌‌ی مانند‌‌ قتل آتنا واکنش‌های جامعه آنچنان توأم با هیجان است که همین مسأله خشونت را د‌‌ر مجرمان افزایش می‌د‌‌هد‌‌. د‌‌ر این موارد‌‌ مجرم بعد‌‌ از انجام مراحل اولیه تعرض تلاش می‌کند‌‌ آثار جرم را پاک کند‌‌ و د‌‌ر نتیجه جرم سنگین‌‌تری را رقم می‌زند‌‌.

بنابراین اگر پیشگیری، آموزش، غربالگری و مجازات د‌‌ر کنار هم نباشند‌‌، بهای سنگین‌‌تری هم متوجه مجرم و هم فرد‌‌ آزارد‌‌ید‌‌ه است. به همین منظور لازم است خانواد‌‌ه‌ها نسبت به سلامت روانی نیز همچون سلامت جسم حساسیت‌های لازم را د‌‌اشته باشند‌‌ و آموزش‌وپرورش نیز پیش از استخد‌‌ام معلمان از سلامت روانی آنها اطمینان حاصل کند‌‌. وی د‌‌ر پایان گفت: متاسفانه آموزش‌های پیش از ازد‌‌واج تنها برای افراد‌‌ی است که د‌‌ر آستانه این امر قرار د‌‌ارند‌‌ و آموزش مهارت‌های اجتماعی برای سایر افراد‌‌ اجتماع د‌‌ر جایی د‌‌ید‌‌ه نمی‌شود‌‌، د‌‌رحالی‌که می‌توان د‌‌ر د‌‌انشگاه‌ها آموزش‌های لازم برای مهارت‌های زند‌‌گی اجتماعی و شهروند‌‌ی را گنجاند‌‌. این محتوا هم د‌‌ر بهزیستی و هم سازمان‌های غیرد‌‌ولتی علاقه‌‌مند‌‌ به این موضوعات وجود‌‌ د‌‌ارد‌‌.

براي دانلود اينجا كليك كنيد

سعید معیدفر، جامعه‌شناس با اشاره به اینکه درباره خشونت‌های جنسی در کشور به شدت خلاء قانونی وجود دارد گفته مردان در خشونت‌های جنسی به راحتی تبرئه و زنان متهم می‌شوند.
به گفته این جامعه‌شناس خشونت علیه زنان جنبه‌های مختلفی دارد و از موضوعات مربوط به حضانت گرفته تا حق ارث اشکالاتی به قانون در زمینه حقوق زنان وارد است و تقریبا همه جا شاهد بی عدالتی‌هایی در بحث جنسیتیم.
او همچنین اضافه کرده‌ در بحث خشونت‌های خانگی هم به لحاظ حقوقی مشکلاتی داریم که سبب اعمال بی‌دردسر خشونت خانگی علیه زنان می‌شود. از لحاظ عرفی هم در این زمینه مشکل داریم.
معیدفر با تاکید بر اینکه خشونت‌های خانگی در حال حاضر خودآگاه شده‌اند، گفته امروزه با افزایش سطح تحصیلات، آگاهی‌ و بالارفتن سطح انتظارات اقشار مختلف جامعه به ویژه زنان خشونتی را که در قوانین، عرف و روابط اجتماعی در حوزه زنان وجود دارد بیشتر احساس‌ می‌کنند و این حسن است زیرا سبب حرکت‌ها و کمپین‌هایی برای مقابله با خشونت خانگی شده تا زنان، کودکان و سالمندان به دنبال احقاق حقوق خود باشند.
در قوانین ایران نه فقط قانون مشخصی برای جلوگیری از خشونت علیه زنان وجود ندارد بلکه قوانین تبعیض‌آمیزی هم وضع شده که این خشونت را تشدید می‌کنند. زنان در اغلب موارد حقوق برابری با مردان ندارند و حتی وقتی در معرض خشونت قرار می‌گیرند با موانع بسیاری برای احقاق حق خود مواجه‌اند.
به گفته حقوق‌دان‌ها وضع قوانین تبعیض‌آمیز را هم می‌توان از مصادیق خشونت دانست. در نبود قانون برای جلوگیری از خشونت علیه زنان گروهی متشکل از حقوقدانان، وکلا و جامعه‌شناسان «لایحه پیشنهادی منع خشونت خانگی علیه زنان» را تدوین کرده‌اند.

براي دانلود اينجا كليك كنيد

یک مشاور خانواده اظهار کرد: عدم آشنایی از خرده فرهنگهای طرف مقابل زمینه ایجاد اختلاف و بروز درگیری های گوناگونی را برای خانواده‌ها فراهم می کند. در عین حال ازدواج افراد با خرده فرهنگ‌های گوناگون بلامانع است، اما باید از روی آگاهی و اطلاعات از آن فرهنگ صورت بگیرد.

به گزارش ایسنا، دکتر محسن ایمانی، مشاور، روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با بیان این که فرهنگ مجموعه‌ای از باورها، آداب و رسوم، اخلاقیات، عرف و فنون است، گفت: آموزش و ارتقای فرهنگ افراد همواره آموزش هایی زمان بر و بنیادی هستند.

وی با اشاره به این که عناصر فرهنگی از بدو زندگی به سرعت در وجود انسان جای می گیرند، اظهار کرد: هنجارها و ارزش های وجودی افراد در طول سال ها در ذهن ماندگار و ثبت می شوند، بر همین اساس تغییر این ارزش‌های وجودی پروسه ای بسیار سخت و طولانی مدتی را می‌طلبد.

عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس که در برنامه‌ای رادیویی صحبت می‌کرد با بیان این که فرهنگ عموم مردم کشور، فرهنگ ایرانی است، عنوان کرد: ازدواج افراد با خرده فرهنگ های منحصر به فرد و گوناگون بلامانع است، اما ازدواج با فرهنگ متفاوت باید از روی آگاهی و اطلاعات از آن فرهنگ صورت بگیرد.

وی همچنین در ادامه افزود: عدم آشنایی از خرده فرهنگ های طرف مقابل زمینه ایجاد اختلاف و بروز درگیریهای گوناگونی را برای خانواده‌ها فراهم می کند.

ایمانی در خصوص تفاوت زبان زوجین در خانواده، توضیح داد: تفاوت زبان طرفین در یک رابطه می تواند در برخی موارد موجب ناهماهنگی در بین افراد شده و ایجاد اختلاف کند.

وی همچنین در ادامه اضافه کرد: هم صحبتی خانواده زن یا شوهر به زبان اول یا منطقه خود، نشان از ایجاد راحتی در بین افراد دارد و به هیچ عنوان به معنای توطئه بر علیه فرد تازه وارد نیست

براي دانلود اينجا كليك كنيد

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: بر اساس آخرین شیوع شناسی اعتیاد به طور کلی ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال کشور یک بار تجربه مصرف مواد مخدر را داشته‌اند که از این تعداد ۲ میلیون و ۸۰۸ هزار نفر مصرف کننده مستمر مواد هستند و این اعداد با واقعیت فاصله زیادی ندارد.

به گزارش ایسنا، محسن روشن‌پژوه در نشست خبری خود در ارتباط با آخرین شیوع شناسی اعتیاد در کشور گفت: پیمایش ملی خانوار توسط سازمان بهزیستی کشور و ستاد مبارزه با مواد مخدر انجام شد که نتایج آن مدتی قبل مشخص شده بود، اما به دلیل ملاحظاتی که وجود داشت، به عنوان مجری طرح منتظر شدیم تا ستاد مبارزه با مواد مخدر به عنوان مرجع انتشار اطلاعات و اخبار حوزه اعتیاد، نتایج این شیوع شناسی را منتشر کند.

وی ادامه داد: این پیمایش مانند تمام پیمایش‌هایی که در حوزه آسیب‌های ا جتماعی و اعتیاد در دنیا انجام می‌شود با مشکل کم گزارش دهی به علت قبح مسائلی همچون آسیب‌ها و اعتیاد روبه‌روست؛ این در حالی است که از طرف دیگر مواد مخدر در کشور ایران جرم محسوب می‌شود. بنابراین در این پیمایش تلاش کردیم تا از طریق روش “خوداظهاری” نتایجی را به دست آوریم که به واقعیت جامعه نزدیک‌تر باشد.

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در ادامه با بیان اینکه در این پیمایش اگرچه با کم گزارش دهی مواجه بودیم، اما برای برآورد در جمعیت عمومی، روش پیمایش خانه به خانه یکی از بهترین الگوهای پیمایشی است، گفت: در هر بار اجرای پایلوت این طرح پرسش‌های اصلی را اصلاح کردیم تا به شکلی درآیند که مردم پاسخ بهتری به آن‌ها بدهند. این در حالی است که شرایط جنسی، سنی و شغلی افراد نیز در این پیمایش مد نظر قرار گرفت و تمام پاکت‌های پرسشنامه‌ها نیز بی‌نام و نشان توزیع شدند تا پرسشگران راحت‌تر پاسخ دهند.

روشن‌پژوه در ادامه با بیان اینکه در برخی از شهرهای کشور اجازه ورود به منزل افراد را داشتیم و در برخی از شهرها به هیچ عنوان این اجازه داده نمی‌شد، گفت: این پیمایش به طور کلی در یک جامعه آماری ۶۱ هزار نفری صورت گرفت؛ به طوری که استان‌های کشور را به سه دسته پرشیوع، کم شیوع و متوسط‌الشیوع تقسیم کردیم و حجم نمونه در هر استان بر اساس جمعیت و میزان شیوع اعتیاد در آن استان بود و پیمایش بر اساس ۳۰ هزار نقشه و ۲۰۰ پژوهشگر آغاز شد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه این طرح پژوهشی طی سال‌های ۹۴ تا ۹۵ انجام شد، تاکید کرد: در این پیمایش به سراغ برآورد اعتیاد نرفتیم، زیرا این کار به تشخیص روانپزشک نیاز دارد و هدف ما در این پژوهش، برآورد مصرف در طول سال گذشته، ماه گذشته، هفته گذشته و تجربه یک بار مصرف (طول عمر) بود.

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در ادامه درخصوص نتایج این پژوهش تصریح کرد: از ۵۳ میلیون نفر افراد بین ۱۵ تا ۶۴ سال کشور، ۲۴٫۶ درصد به صورت خودسرانه مصرف داروهای اعتیادآور و مسکن در هفته گذشته داشته‌اند. همچنین بر اساس این پیمایش ۲ میلیون و ۸۰۸ هزار نفر از افراد، دارای مصرف مستمر مواد مخدر در هفته و ماه گذشته بودند.

وی درخصوص مصرف مواد مخدر در طول عمر تصریح کرد: وقتی مصرف مواد در طول عمر محاسبه می‌شود یعنی فرد حداقل در تمام طول عمر خود یک بار تجربه مصرف مواد مخدر را داشته باشد که البته منظور از آن اعتیاد نیست و این نوع مصرف شامل مصرف تفننی و آزمایشی است که به این ترتیب ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال کشور تجربه یک بار مصرف مواد مخدر را داشته‌اند که از این تعداد ۲ میلیون و ۸۰۸ هزار نفر مصرف مستمر (هفته گذشته، ماه گذشته) داشته‌اند.

به گفته روشن‌پژوه، عدم پاسخگویی در این پژوه کمتر از ۵ درصد بوده است اما راستی‌آزمایی درخصوص صحت اظهارات افراد صورت نگرفته است و به طور کلی نتایج این پیمایش با واقعیت بسیار نزدیک است.

مصرف مواد محرک در میان مصرف‌کنندگان مستمر مواد مخدر همچنان بالاست

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در ادامه افزود: بر اساس نوع مواد مصرفی در مصرف کنندگان مستمر (۲ میلیون و ۸۰۸ هزار نفر) خانواده تریاک در رتبه اول، حشیش و گل در رتبه دوم و محرک‌ها مانند شیشه در رتبه سوم قرار دارند.

روشن‌پژوه در ادامه عنوان کرد: بر اساس نوع مواد مصرفی، مصرف کنندگانی که در طول عمر به صورت تفننی و یا آزمایشی تجربه مصرف داشته‌اند، بیشتر ماده مصرفی همچنان تریاک بوده و شیشه و کریستال در رتبه دوم قرار دارد و خانواده حشیش، گل و ماری‌جوآنا نیز در رتبه سوم قرار می‌گیرند.

به گفته وی ۵۳٫۲ درصد از مصرف کنندگان تفننی و آزمایشی مواد مخدر که حداقل تجربه یک بار مصرف داشته‌اند، ۵۳٫۲ درصد تریاک، ۶٫۵ درصد حشیش و ۷٫۱ درصد هروئین مصرف می‌کنند.

وی در ادامه تاکید کرد: بنابراین مصرف مواد محرک هنوز هم در میان مصرف کنندگان مواد بالاست و نباید فریب آن را بخوریم که مصرف شیشه در جامعه کم شده است؛ به طوری که مصرف شیشه در میان کسانی که مصرف تفننی دارند، همچنان در صدر است و نباید از این مسئله غافل شویم.

تغییر الگوی اعتیاد از “شیشه” به “گل”

پدیده چندمصرفی مواد مخدر

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در ادامه به تغییر الگوی مصرف در کشور اشاره کرد و گفت: در حال حاضر با تغییر الگوی مصرف از شیشه به حشیش (گل) مواجهیم و آنچه باعث شده مصرف خانواده حشیش و ماری‌جوآنا بیشتر گزارش شود، این نیست که شیشه از مصرف افراد حذف شده است، بلکه حشیش نیز به مواد مصرفی قبلی آن‌ها اضافه شده است و در حال حاضر با پدیده چند مصرفی روبه‌رو هستیم.

روشن‌پژوه در ادامه به تشریح وضعیت مصرف گل در کشور پرداخت و گفت: مصرف کنندگان گل ۸۵ درصد مرد بوده که اغلب مردان مجرد هستند و تحصیلات آن‌ها کمتر از دیپلم و یا دیپلم است و حدودا ۳۰ درصد آن‌ها بیکار هستند.

وی ادامه داد: ۱۴٫۸ درصد از کسانی که گل مصرف می‌کردند دانشجو هستند و ۳٫۷ درصد از مصرف کنندگان گل نیز دانش‌آموزان در حال تحصیل هستند.

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: ۵۱٫۹ درصد از مصرف کنندگان گل بین سن ۱۵ تا ۲۹ سال قرار دارند.

به گفته وی متاسفانه مصرف کنندگان گل همزمان مصرف قلیان، سیگار، مواد محرک و مشروبات الکلی را نیز تجربه می‌کنند؛ به طوری که ۸۰ درصد مصرف کنندگان گل مصرف همزمان مشروبات الکلی نیز داشته‌اند.

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور افزود: مصرف مواد محرک مانند گل، رفتارهای پرخطر جنسی محافظت نشده را نیز بیشتر می‌کند؛ به طوری که مصرف گل به همراه تزریق یک ماده مخدر دیگر ۳۴٫۹ درصد گزارش شده است.

روشن‌پژوه درخصوص انگیزه مصرف مواد از سوی افراد ادامه داد: درصد بسیار زیادی از افراد مصرف کننده گل عدم تفریح و تفنن را علت مصرف خود اعلام کرده‌اند که ۳۳٫۸ درصد را تشکیل می‌دهند. این در حالی است که ۱۹ درصد از مصرف کنندگان گل نیز به خاطر جلب توجه و ۱۷ درصد نیز به خاطر مواجهه با مشکلات زندگی اقدام به مصرف این مواد کرده‌اند. ۸۴٫۶ درصد از مصرف کنندگان گل و ۱۵٫۴ درصد از مصرف کنندگان آن زنان هستند.

روشن‌پژوه در ادامه با هشدار نسبت به آنکه الگوی غالب مصرف مواد مخدر در کشور چند مصرفی شده است، گفت: ۳۰٫۵ درصد از افرادی که برای اولین بار مصرف را تجربه کرده‌اند، دو مصرفی بوده‌اند. ۱۵ درصد سه مصرفی، ۸ درصد  چهار ماده‌ای و ۵ درصد پنج ماده‌ای بوده است. این در حالی است که افرادی که به طور مستمر مواد مصرف می‌کنند نیز (۲ میلیون ۸۰۸ هزار نفر) ۵ درصد سه ماده‌ای بوده که ۱۴۰ هزار نفر را شامل می‌شود.

وی در خصوص وضعیت تزریق در کشور نیز اظهار کرد: در حال حاضر برنامه‌های گسترده‌ای جهت کاهش آسیب در کشور اجرا کرده‌ایم که باعث کنترل اچی آی وی مثبت در کشور شده است. با این حال در این پیمایش دیدیم که حدود ۴٫۷ درصد افراد مصرف کنندگان تجربه تزریق را داشتند.

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور افزود: درصد قابل توجهی از کسانی که تجربه تزریق دارند، تزریق غیر بهداشتی با سرنگ‌های دست دوم را تجربه می‌کنند (تزریق مشترک) به طوری که فقط ۳۷٫۶ درصد سرنگ نو مصرف کردند و ۶۲٫۴ درصد سرنگ غیر استریل و مشترک داشتند.

روشن‌پژوه ادامه داد: با وجود گسترش بیش از ۸۰۰۰ مرکز درمان اعتیاد در کشور فقط ۱۳٫۸ درصد از مصرف کنندگان مواد مخدر تجربه درمان جایگزین با متادون یا بوپرنورفین را دارند و از درمان‌های رسمی استفاده کردند.

سن شروع اعتیاد در زنان به کمتر از ۳۰ سال رسید

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: بر اساس پیمایش ملی اعتیاد فقط ۳٫۸ درصد از مصرف کنندگان زن تحت پوشش درمان اعتیاد هستند که این مسئله نشان دهنده ملاحظات فرهنگی و اجتماعی زنان در گزارش اعتیادشان است و نشان می‌دهد که باید درمان اختصاصی زنان را در جامعه افزایش دهیم؛ زیرا اکنون درمان در این گروه بسیار سخت است و به علت ملاحظات اجتماعی برای درمان مراجعه نمی‌کنند و الگوهای درمان آن‌ها نیز محدود است.

روشن‌پژوه ادامه داد: حدود ۲٫۳ درصد از زنانی که تجربه مصرف مواد داشته‌اند، تزریق را نیز تجربه کرده‌اند؛ این در حالی است که ۷۵ درصد آن‌ها از سرنگ نو و استریل استفاده کردند و ۲۵ درصد تجربه تزریق مشترک داشتند.

وی درخصوص نوع ماده مصرفی در زنان نیز تصریح کرد: تریاک بیشترین ماده مصرفی در زنان است و پس از آن شیشه بوده و سوخته تریاک در رتبه سوم قرار دارند. به این ترتیب مصرف مواد مخدر در میان زنان در رتبه اول است.

روشن‌پژوه افزود: میانگین مصرف در جامعه زنان تغییری نکرده و نمی‌توانیم بگوییم اعتیاد جوان‌تر شده، بلکه سن شروع مصرف مواد مخدر در دهه ۱۵ تا ۲۹ سال تغییر کرده و زنان در این گروه سنی بیشتر به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا کرده‌اند.

وی تصریح کرد: در واقع سن شروع مصرف در زنان کمتر از ۳۰ سال، کاهش یافته است و میانگین کلی سن شروع مصرف مواد در کشور ۲۴٫۳ سال است و تجربه افراد مصرف کننده در مردان ۲۴٫۱ سال و در زنان ۲۶٫۲ سال است.

روند افزایشی میل مصرف مواد در زنان جوان

به گفته معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور، میانگین سن شروع مصرف در مردان و زنان خیلی متفاوت نیست، اما قبح مصرف در زنان جوان کمتر شده و آمار مصرف آن‌ها به مردان نزدیک‌تر شده است و میل به مصرف در زنان جوان در حال افزایش است.

وی درخصوص وضعیت پروتکل‌های درمانی برای موادی همچون، گل، گراس و ماری‌جوآنا نیز گفت: در حال حاضر درمان حشیش، گل و… درمان‌های غیر دارویی است و پروتکل‌های روان‌درمانی به صورت جداگانه برای آن‌ها ارائه می‌شود، اما درمان دارویی برای آن‌ها وجود ندارد و داروهای تجویز شده نیز فقط برای عوارض جانبی این مواد تجویز می‌شود و در واقع علامت‌درمانی برای آن‌ها صورت می‌گیرد. اما برای کاهش وابستگی فرد به این مواد، مداخلات به صورت روان‌درمانی است.

براي دانلود اينجا كليك كنيد

سلامت نیوز: یکی از مهم تریم مهارت های حل مسأله در رابطه زوج ها با همدیگر در توجه کردن به زمان است. احتمالا دیده اید مسأله ای که در یک زمان کاملا قابل حل است در زمانی دیگر غیر قابل حل به نظر می رسد. این مهارت بین زوج ها یکی از مهارت های کلیدی است به ویژه وقتی رابطه آدم ها ابری می شود و به نظر می شود دقایق دشواری انتظار آن ها را کشد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تبیان، روابط صمیمی ترین همسران نیز در لحظه ها و برهه هایی کاملا ابری می شود. استعاره آسمان یکی از بهترین استعاره ها در تبیین دگرگونی روابط میان آدم ها از جمله همسران است. همچنان که کسی انتظار ندارد آسمان همواره در یک حال باشد تصور ثبات دایمی رابطه همسران نیز کاملا تصور غیر واقعی است. اما نکته این جاست که وقتی هوای رابطه بین زن و مرد ابری و تیره و تار می شود احتمال حل و فصل چالش در آن زمان نیز به حداقل ممکن می رسد. درست مثل این می ماند که شما شیئ را در تاریکی گم کرده اید و می خواهید بدون روشن کردن چراغ آن وسیله را پیدا کنید. یافتن راهکار در زمانی که اختلاف بین همسران به اوج خود رسیده حکم یافتن وسیله ای در تاریکی را دارد.

آدم ها اگرچه نام و نام خانوادگی و مناصب شان به نظر ثبات دارد مثلا وقتی اسم زنی سارا است این سین و الف، ر و الف هیچ پس و پیشی از هم نمی گیرد و صبح و عصر و شب اول ماه و وسط ماه و آخر ماه در یک وضعیت قرار دارد اما وضعیت در اندرون سارا فرق می کند. او ممکن است در طول ماه احوال کاملا گوناگونی را تجربه کند، وضعیت برای مردان هم این گونه است. اگرچه ممکن است منشأ این تغییرات در زنان و مردان با همدیگر متفاوت باشد. به فرض یکی از مهم ترین ریشه های تغییرات خلق و خو در زنان ممکن است به تغییرات هورمونی آن ها مرتبط باشد اما مثلا درباره مردان به مسایل و چالش های کاری آنان اما نهایتا آنچه وضوح دارد این است که چه زنان و چه مردان همواره در یک وضعیت ذهنی و روانی نیستند و نکته جالب توجه این جاست که وقتی کسی در ضعیف ترین وضعیت ذهنی و روانی خود قرار می گیرد در آن صورت بزرگ ترین چالش ها به وجود می آید. مثلا او نمی تواند یک شوخی ساده را تاب بیاورد، بدبینانه به حرف های طرف مقابل توجه می کند و به تاریک ترین گوشه های سخنان او متمرکز می شود و آماده داد و بیداد و نزاع است.

حالا شما تصور کنید که در یک اتاقی قرار گرفته اید که گازی آن جا نشت کرده و همه فضاها را در بر گرفته است. کافی است شما یک کبریت را بکشید و با اولین جرقه آن اتاق را با محتویات و خودتان به هوا بفرستید. این همان وضعیتی است که ما زوج ها در شرایطی که فضا برای حل مسأله مساعد نیست با آن مواجه می شویم. با اولین جرقه ممکن است کل فضای رابطه ای ما به هوا برود به خاطر این که در آن لحظه فضا به شدت مساعد چنین اتفاقی است اما اگر شما آن کبریت را نکشید و پرده ها را کنار بزنید و پنجره ها را باز کنید و اجازه دهید که هوای تازه ای به درون خانه بیاید، در آن صورت بدون آن که مسأله ای پیش بیاید می توانید کبریت را روشن کنید. در رابطه همسران با همدیگر هم این وضعیت مصداق دارد. اگر در زمان هایی که تنش بالاست صبوری پیشه کنید و نخواهید آن مسأله ای که باعث ایجاد تنش شده در آن لحظه حل کنید در واقع اجازه داده اید که پنجره ها باز شود و هوایی تازه تر وارد فضای رابطه شود. مسلما وقتی این اتفاق با لبخند زدن، گرفتن دست همدیگر، خرید یک کادوی کوچک و تمهیداتی از این دست روی دهد در آن صورت در واقع ما به سمت باز کردن پنجره ها رفته ایم، آن وقت می شود کلماتی از این دست را بیشتر شنید که زن بگوید من هم مقصر بودم و مرد پاسخ دهد نه! بیشتر تقصیر من شد.

براي دانلود اينجا كليك كنيد

به عنوان زنی که تازه مادر شده، شناختن چیزهایی که قرار است با آن‌ها رو‌به‌رو شوید، کمکتان می‌کنید بیشتر مراقب خودتان باشید و از کاه، کوه نسازید. در حالی‌‌که اگر همین موارد را ندانید ممکن است وحشت و استرسی بیشتر از آنچه که طبیعی است به خودتان وارد کنید.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از نی نی سایت، بنابراین از همین حالا با هفت احساس طبیعی که احتمال دارد بعد از زایمان تجربه کنید، آشنا شوید.

احساس اول: غم

احتمال اینکه چشم‌هایتان به دو چشمه‌ی جوشان اشک تبدیل شود و تا تقی به توقی می‌خورد زیر گریه بزنید، خیلی زیاد است. احتمالا حساسیت‌تان به مسائل جزئی و ساده بیشتر می‌شود و تحملتان کمتر. حالا این‌ها به چه معنی هستند؟ آیا یعنی از مادر شدن خوشحال نیستید؟ قطعا ربطی به احساس مادرانگی‌تان ندارد. این حالت از چند روز تا چند هفته بعد از زایمان کاملا طبیعی است و تا بدنتان با شرایط تازه‌ی بعد از بارداری تطبیق پیدا کند ممکن است کمی تغییر عاطفی احساس کنید. در صورتی که این وضعیت زیاد طول کشید به هیچ وجه مراجعه به دکتر را عقب نیندازید و هر چه زودتر به خودتان کمک کنید.

احساس دوم: ترس

بعضی از مادران، از تنها ماندن با فرزندشان وحشت دارند چون نمی‌دانند چطور باید از او مراقبت کنند. بعضی‌ها نگران غذا خوردنش هستند و بعضی‌های دیگر می‌ترسند نتوانند نوزادشان را آرام کنند. بدانید و آگاه باشید که شما اولین مادری نیستید که چنین ترس‌هایی دارد و آخری هم نخواهید بود. سعی کنید عاقل و آرام باشید و در صورت نیاز از پزشک اطفال یا حتی یک مشاور کمک بگیرید.

احساس سوم: شادی بیش از اندازه

همانقدر که احساس غم می‌تواند بعد از زایمان پررنگ شود، احساس شادی هم ممکن است همین وضعیت را پیدا کند. به دنیا آمدن یک موجود کوچولوی زنده که با هر خمیازه یا نق می‌تواند موجی از شادی به قلب مادر وارد کند، به همان اندازه قوی است که بقیه‌ی احساسات مادرانه. جالب است بدانید ممکن است متوجه شوید به طرز عجیبی پر انرژی و بی‌قرار شده‌اید. این انرژی حتما برای مراقبت از فرزندتان لازم است اما یادتان باشد از خودتان هم مراقبت کنید و فرصت استراحت بدهید.

احساس چهارم: خشم

تغییر ناگهانی وضعیت زندگی، اینکه ندانید چطور باید به فرزندتان شیر بدهید یا پوشکش را عوض کنید و خلاصه خیلی از تغییرات و ندانستن‌های دیگر، ممکن است موجی از خشم را در شما ایجاد کند. این وضعیت طبیعی است و ممکن است مدت زمان کمی طول بکشد اما برای زنانی که ایده‌آل‌گرا هستند این مسئله ممکن است یکی از علائم افسردگی پس از زایمان باشد. مادری که فکر می‌کند فرزندش نباید اینقدر گریه کند و به این مسئله عادت نمی‌کند، برای جلوگیری از بروز افسردگی پس از زایمان باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کند.

احساس پنجم: اضطراب

بروز احساساتی مثل دلشوره، نگرانی و اضطراب در هفته‌های اول بعد از زایمان کاملا طبیعی است. هورمون‌های بدن شما در حال تغییر و تحول هستند، ساعت خوابتان عوض شده و مراقبت از بچه به مسئولیت تازه‌ای تبدیل شده است. بنابراین عادی است که دچار اضطراب شوید. بعضی از مادران در این شرایط حتی دچار «حملات اضطرابی» هم می‌شوند که شدت بیشتری دارند. بعد از چند هفته اگر این مشکلات حل نشدند به پزشک مراجعه کنید.

احساس ششم: حساسیت بیش از اندازه

برای هر دلیلی گریه کردن و بی هیچ دلیل گریه کردن، مسئله این است! مادران پس از زایمان قادرند برای هر چیز کوچک و بزرگی گریه کنند و این مسئله هم دست خودشان نیست. دلیل این گریه ممکن است این باشد که چرا شوهرشان لیوان آب را دیر به دستشان داده است یا اینکه فرزندشان آنقدر شیرین است که نمی‌توانند از بغل کردنش دست بکشند. با دیدن این وضعیت وحشت نکنید و حدود دو هفته به آن وقت دهید. معمولا بعد از این زمان، کم‌کم احساسات به وضعیت عادی‌اش برمی‌گردد. اما اگر برنگشت لطفا به دکترتان سر بزنید.

احساس هفتم: شک
اگر شما هم یکی از مادرانی هستید که گمان می‌کنید مادری در غریزه‌تان است، پس با به دنیا آمدن فرزندتان، دقیقا می‌دانید باید چه کار کنید بهتر است این طرز فکر را عوض کنید. با به دنیا آمدن بچه ممکن است خیلی چیزها آنطور که برنامه‌ریزی شده بودند، پیش نروند؛ مثلا تا مدتی شیر نداشته باشید. این مسئله ممکن است باعث ایجاد شک و نگرانی در شما شود: اصلا می‌توانم مادر خوبی شوم؟ زمان مناسبی برای بچه‌دار شدن انتخاب کردم؟ این احساسات، زود‌گذر هستند و بعد از چند هفته‌ی اول، کم‌کم از بین می‌روند. هفته‌های اول را سخت نگیرید و بهترین تلاشتان را انجام دهید.

براي دانلود اينجا كليك كنيد